Հայ-ադրբեջանական, հայ-թուրքական հարաբերություններին, ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանն է անդրադարձել Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ANS PRESS-ին տված հարցազրույցում: «Մենք որդեգրել ենք «զրո խնդիր հարևանների հետ» քաղաքականությունը և իրագործել ենք դրա զգալի մասը։ Սակայն, դժբախտաբար, մեզ չհաջողվեց դա անել Հայաստանի պարագայում, քանի որ դա որոշակիորեն կախված էր հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորումից։ Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումն «անհնար» է առանց հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների, Ղարաբաղի հարցի կարգավորման։ Հետաքրքիր է, եթե Մինսկի խումբը 20 տարում չի կարողացել հասնել խնդրի կարգավորմանը, ապա նա ինչպե՞ս է այսուհետ պատրաստվում հասնել դրան։ Ռուսաստանում և Եվրոպայում բազմաթիվ հանդիպումներ են կայացել, սակայն արդյունք չկա։ Անհրաժեշտ է, որպեսզի Հայաստանը որոշում ընդունի խնդրի կարգավորման վերաբերյալ։ Ժամանակին խնդրի լուծումը շատ մոտ էր, մնացել էր պայմանավորվել երկու շրջանի շուրջ։ Այն ժամանակ Իլհամ բեյը նշում էր, որ դրական ուղղությամբ էին ընթանում խնդրի կարգավորման շուրջ տարվող աշխատանքները։ Սակայն ինչ-որ պահի Հայաստանն առարկեց այդ երկու շրջանների համար։ Եթե Հայաստանը ղարաբաղյան հարցի հետ կապված հստակ կարծիք չհայտնի, ապա «թող չսպասի», թե Թուրքիայի հետ սահմանը կբացվի։
Հիշեցնենք, որ թուրքական կողմը շարունակ վարում է Հայաստանի Հանրապետության ու հայկական սփյուռքի մեջ սեպ խրելու քաղաքականություն, ինչի առյուծի բաժինն ուղղված է Հայոց ցեղասպանության հարցին։ Այդ նպատակով Թուրքիայի արտգործնախարար Ահմեդ Դավութօղլուն և նույն Էրդողանը բազմիցս հայտարարել են, թե Հայաստանը «վախենում, սնվում, կախված, ամաչում» է Սփյուռքից։ Սա առավել ընդգծվում է այն ժամանակ, երբ թուրքական կողմի համար կշեռքի տարբեր նժարների վրա են դրվում Nabucco-ի նախագծի և Ղարաբաղի հակամարտության հարցերը, և ակնհայտ է դառնում, որ այս երկու խնդիրներից Թուրքիայի համար գերակա ու առաջնահերթ է Nabucco-ի նախագծի իրագործումը և ոչ թե ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումը, ինչը, ըստ էության, ոչինչ չի տալիս Թուրքիային։ Մինչդեռ Nabucco նախագծի իրականացումը համայն աշխարհում (և առաջին հերթին ԵՄ-ի ու ԱՄՆ-ի աչքում) էլ ավելի է բարձրացնում Թուրքիայի աշխարհաքաղաքական դիրքն ու նշանակությունը, էլ ավելի է մեծանում էներգակիրների փոխադրման հարցում ԵՄ-ի՝ Թուրքիայից ունեցած տարանցիկ մեծ կախվածությունը, սեփական տարածքով գազի փոխադրման հնարավորության համար Թուրքիան վիթխարի եկամուտներ է ստանում, և, վերջապես, Թուրքիան ապագայում կարող է հանդես գալ իր տարածքով դեպի Եվրոպա փոխադրվող գազի վերավաճառողի դերում։
/Times.am/
|